Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Χαράς καιρός επέστη» και πάλι, αδελφοί μου αγαπητοί, «Σήμερον χαρά πανταχού της οικουμένης και ευφροσύνη πνευματική. Σήμερον και των αγγέλων ο δήμος και πασών των άνω δυνάμεων ο χορός διά την των ανθρώπων σωτηρίαν αγάλλονται»(1).
Χαρά, γιατί «ο Δεσπότης το κατά θάνατον τρόπαιον στήσας, και του διαβόλου την τυραννίδα καταλύσας, την διά της αναστάσεως οδόν εις σωτηρίαν εχαρίσατο»(2).
Καί, ενώ οι προσπάθειες των εχθρών Του εθριάμβευσαν φαινομενικά ενώ ο λίθος του τάφου σφραγίστηκε ως επικύρωση της νίκης των διωκτών Του ενώ τότε φάνηκε πως για πάντα έκλεισε ο φάκελλος του Ναζαρηνού του Εσταυρωμένου,

Εκείνος εξηγέρθη του τάφου!
Ανέστη ωραίος, λαμπρός και φωτοβόλος και φώτισε τον κόσμο με το νοητό φως της θείας δυνάμεώς Του(3).

«Πέθανε με τη θέλησή Του, για να αναστήσει αυτούς που είχαν πεθάνει χωρίς τη θέλησή τους. . . . Ο θάνατος κατάπιε τον Χριστόν αγνοώντας ποιός είναι αφού όμως Τον κατάπιε, εγνώρισε ποιόν κατάπιε. Κατάπιε την ζωή, γι’ αυτό και τον κατάπιε η ζωή. Κατάπιε τον Έναν μαζί με όλους, και τους έχασε όλους εξαιτίας του Ενός. Άρπαξε ως λιοντάρι, αλλά του έσπασαν τα δόντια. Γι’ αυτό και καταφρονείται ως ασθενής. Δεν τον φοβόμαστε πλέον ως λιοντάρι, αλλά τον καταπατούμε ως τομάρι»(4).
Και δεν υπάρχει ωραιότερος συνδυασμός από τον συμβολισμό φωτός και χαράς, τον οποίο μας προσφέρει ο θεοφόρος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στον περίφημο Κανόνα της Αναστάσεως, ψάλλοντας πανηγυρίζοντας και συγχρόνως τονίζοντας:
«Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».
«Δεν υπάρχουν, κατά την ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου, άλλα μέρη του κόσμου φωτισμένα και άλλα σκοτισμένα, αλλά όλα, χωρίς καμμία εξαίρεση, γεμάτα από το νοητό φως της Αναστάσεως του Δεσπότου Χριστού. Γεμάτος από φως ο εμπύρινος ουρανός. Ο τόπος του φωτός, αφού είναι το κατοικητήριο του Θεού, του πρώτου και άκρου όντος φωτός»(5).
Γι’ αυτό, στην Αγία Γραφή, στις συγγραφές των Αγίων Πατέρων και στα λατρευτικά κείμενα της Εκκλησίας μας, ο Θεός εξυμνείται ως φως. «Φως ο Πατήρ, φως ο Λόγος, φως και το Άγιον Πνεύμα»(6).
Ως φως αποκαλύπτεται στους ανθρώπους.
Ως φως Τον έβλεπαν οι Δίκαιοι της Παλαιάς Διαθήκης και
ως φως Τον βλέπουν στη Βασιλεία των Ουρανών.
Ως «φώτα δεύτερα»(7) τα τάγματα των αγγελικών δυνάμεων κυκλώνουν τον Θρόνο του Θεού και μετά την Ανάσταση γίνονται φωτεινότερα και καθίστανται άπτωτα(8). Γι’ αυτό και σ’ αυτή τη μεγάλη εορτή, πρώτος καλείται να πανηγυρίσει ο ουράνιος κόσμος και να ψάλλει επινίκια άσματα περί του Θρόνου του Εσφαγμένου Αρνίου.
«Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».
Με το φως της Αναστάσεως φωτίσθηκε και η πολυστένακτος γη μας. Γέμισε κυριολεκτικά από φως ουράνιο, το οποίο διαλύει τα σκότη της πλάνης και της αγνωσίας και δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να γνωρίσει τον Δημιουργό του. Αυτό το φως, το οποίο ανέτειλε από τον ζωηφόρο τάφο του Κυρίου μας, κατά τους Αγίους Πατέρες, είναι η θεία χάρις.
Είναι το φως της Μεταμορφώσεως, είναι η δόξα της Αναστάσεως, είναι η πνοή της Πεντηκοστής. Γι’ αυτό και ο λόγος του Ευαγγελιστού Ιωάννου, που θα ακούσουμε σε λίγο στη Θεία Λειτουργία, είναι αποκαλυπτικός: «Καί εσκήνωσεν εν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας»(9).
Γιά το λόγο αυτό, κι εμείς οι Ορθόδοξοι, σε κάθε Θεία Λειτουργία μετά τη μετάληψη των Αχράντων Μυστηρίων, ομολογούμε και ψάλλουμε, συγχρόνως, πως «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον, εύρομεν πίστιν αληθή αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες»(10). Η Εκκλησία μας δεν είναι η Εκκλησία της Αναστάσεως επειδή στηρίζεται απλώς στο θαύμα αυτό, ούτε επειδή γιορτάζει πανηγυρικά την Ανάσταση με ωραίες Ακολουθίες, όπως αυτής της βραδυάς και όλων των υπολοίπων ημερών, αλλά και κατά το εβδομαδιαίο Πάσχα, δηλαδή κάθε Κυριακή, αλλά είναι Εκκλησία της Αναστάσεως, γιατί μέσα της υπάρχει το Άκτιστο Φως, η άκτιστη δόξα του Αναστάντος Χριστού.
Αυτό το φως δεν ήταν κάτι που γίνεται και απογίνεται, που έλαμψε και έπειτα έσβησε, αλλά ένα φως ανέσπερο και αδιάδοχο. Ένα φως που προχέεται διαρκώς από την τεθεωμένη σάρκα του Σωτήρος Χριστού και που είναι ο αρραβώνας του μέλλοντος αιώνος, αλλά και το προοίμιο της Δευτέρας του Χριστού Παρουσίας.
Αυτό το φως κατακαίει τα πάθη και μας οδηγεί στη μετάνοια.
Αυτό θερμαίνει την καρδιά μας και φωτίζει το νού μας.
Αυτό μας προκαλεί μία άρρητη χαρά και μία άληκτη πνευματική ευφροσύνη.
Αυτό γεμίζει τις καρδιές μας με ζεστασιά, παρηγοριά και παράκληση. Γι’ αυτό εύχεται ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγοντας:
« Ελθέ το φως το αληθινόν
ελθέ η αιώνιος ζωή,
ελθέ πάντων των θελόντων σωθήναι η αληθινή προσδοκία,
ελθέ των κειμένων η έγερσις,
ελθέ η αιώνιος χαρά,
ελθέ η πνοή μου και η ζωή,
ελθέ η παραμυθία της ταπεινής μου ψυχής,
ελθέ η χαρά και η δόξα και η διηνεκής μου τρυφή!»(11).
«Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».
Μαζί με τον ουρανό και τη γη φωτίσθηκαν και τα καταχθόνια. Ο σκοτεινός και φοβερός Άδης, με την κάθοδο της ψυχής του Χριστού μαζί με τη Θεότητά Του, ηττήθηκε κατά κράτος. «Σήμερον ο Άδης στένων βοά Συνέφερέ μοι, ει τον εκ Μαρίας γεννηθέντα, μη υπεδεξάμην . . . Κατελύθη μου η εξουσία εδεξάμην θνητόν, ώσπερ ένα των θανέντων τούτον δε κατέχειν όλως ουκ ισχύω, αλλ’ απολώ μετά τούτου, ων εβασίλευον εγώ είχον τους νεκρούς απ’ αιώνας, αλλά ούτος ιδού πάντας εγείρει...»(12). - Καταργήθηκε η εξουσία μου, δέχθηκα έναν θνητό, τον οποίον δεν μπορώ να κρατήσω στην κυριαρχία μου, αλλά μαζί μ’ Αυτόν θα χάσω κι όσους έχω μέχρι τώρα στην κατοχή μου.
Καί, ενώ ο άνθρωπος κατεδίκασε τον Θεό στο θάνατο, ο Θεός καταδικάζει τον άνθρωπο στην αθανασία. Ενώ ο άνθρωπος επιζητεί το εκούσιο σκότος της ψυχής του, Εκείνος τον κάνει φωτόμορφο τέκνο της Εκκλησίας Του. Έτσι, την ώρα που «πάσα η κτίσις ηλλιούτο φόβω, θεωρούσα... εν σταυρώ κρεμάμενον»(13), τον Κύριον της δόξης, ο Άδης γεμίζει από το φως της Θεότητός Του, γίνεται πάμφωτος, αφού καταλύεται η εξουσία του και ο κάθε άνθρωπος πλέον μπορεί εν Χριστώ να κερδίσει τη Βασιλεία των Ουρανών.
Η λύση, λοιπόν, είναι στα δικά μας χέρια. Μπορούμε να διαλέγουμε την απελπισία ή την ελπίδα, τον θρήνο ή την πασχάλια ευφροσύνη, τον θάνατο ή την ζωή, το σκοτάδι ή το φως, αφού ο Χριστός γεμίζει κάθε ανθρώπινο κενό και κατεβαίνει στον άδη κάθε ανθρώπινης κοινωνικής αποτυχίας(14).
Δεύτε, λοιπόν, αδελφοί μου αγαπητοί και φωτόμορφα τέκνα της Αγίας μας Εκκλησίας, «δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός». Το φως είναι ο Χριστός. Το Φως ανέστη και «επλήρωσε τα σύμπαντα ευωδίας». Αυτό το φως μας γεμίζει με χαρά και παρέχει ζωή «τοις πάσιν». Γι’ αυτό και δεν πρέπει να αποκάμουμε. Δεν είμαστε μόνοι μας στην κοιλάδα αυτή του κλαυθμώνος, αλλά είναι μαζί μας ο Χριστός, ο πρωτότοκος αδελφός μας. Αυτός μας συμφιλιώνει με τον Πατέρα. Αυτός στέκεται δίπλα μας στην πάλη αυτή της ζωής και μας χαρίζει τη βεβαιότητατής νίκης. Αυτός και τώρα, τη δύσκολη αυτή στιγμή που βιώνει η πατρίδα μας από την αχαριστία και την αγνωμοσύνη των ισχυρών της γης, μας χαρίζει την παντοδύναμη συμμαχία Του.
Η πίστη μας η βεβαία στο πρόσωπό Του και η συμμετοχή μας στη δική Του ζωή θα μας χαρίσει
την ανάσταση από τον βαρύ ύπνο της αμαρτίας,
την αποκατάσταση στην πάλη μας με τα πάθη και στον αγώνα μας για την επικράτηση της ελευθερίας μας
την προσωπική μας, ακόμη, ανάσταση και την είσοδό μας στην ανέσπερη και αδιάδοχη ημέρα της Βασιλείας Του.
«Χριστός εγερθείς εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο»(15). Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Ευχέτης προς τον Αναστάντα Κύριο
Ο Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ

Ο ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ 

---

(1) Αγίου Ιωάννου Χροσοστόμου, Ομιλία εις το Άγιον Πάσχα, PG 52,768.
(2) Αυτόθι.
(3) Πεντηκοστάριον, Κυριακή Σαμαρείτιδος, Κανών Όρθρου, Ωδή θ᾿.
(4) Μεγ. Βασιλείου, «Προς τους συκοφαντούντας ημάς, ότι τρεις θεούς λέγομεν», PG 31,1496.
(5) Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου, Εορτοδρόμιον, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, Θεσσ/κη 1987, τομ. Β, σελ. 288.
(6) Πεντηκοστάριον. Εξαποστειλάριον Πεντηκοστής.
(7) Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως», ΕΠΕ 1,144.
(8) «Νυν δε και ακίνητοι, ου φύσει, αλλά χάριτι και τη του μόνου αγαθού προσεδρεία». Αυτόθι.
(9) Ιω. 1,14.
(10) Θεία Λειτουργία Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου.
(11) Αγίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Ευχή μυστική, δι’ ης επικαλείται το Πνεύμα το Άγιον, εκδ. Ιερά Μονή Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Κάλαμος 2009, σελ. 6-10.
(12) Τριώδιον, Μεγ. Σάββατον, Κεκραγάρια Εσπερινού Κυριακής του Πάσχα
(13) Τριώδιον, Μεγ. Παρασκευή, Κεκραγάρια Εσπερινού Μεγάλου Σαββάτου.
(14) Αρχιμ. Ιεροθέου Βλάχου, νυν Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, Ποιότητα ζωής, 1987, σελ. 19.
(15) Κυριακή του Πάσχα, Κατηχητικός Λόγος Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, πρβλ. Α’ Κορ. 15,20.